ჩიჩენ-იცა არის მაიანთა ცივილიზაციის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვან და ცნობილ არქეოლოგიურ ძეგლთა შორის. ის მდებარეობს მექსიკაში, იუკატანის ნახევარკუნძულზე. მისი მთავარი სანახაობა, ცნობილი როგორც ელ-კასტილო (ასევე მოხსენიებული როგორც კუკულკანის პირამიდა), განსაკუთრებულ სიძველეებსა და არქიტექტურულ სირთულეებს მოიცავს, რომელიც მსოფლიოს მრავალ სამეცნიერო და ტურისტულ ინტერესის ობიექტად აქცევს.
ელ-კასტილო არის ზომით დაახლოებით 24 მეტრი და 75 ფუტის სიმაღლეს მიღწევს დამატებით ზედა ტაძრით. პირამიდი შედგება ოთხი სახესათამაშო დონისგან, რომელთაგან თითოეულს გამოაკლებული აქვს 91 საფეხური, რაც საბოლოოდ 365 საფეხურს უდრის (ერთი ყოველი დღისათვის წელიწადში). ეს კონსტრუქცია მიანიშნებს მაიანთა მჭიდრო კავშირებს ასტრონომიასთან და კალენდარულ სისტემასთან.
ელ-კასტილო აგებულია ისე, რომ დგება თავზე გველის სახის ჩრდილით ორ წლიური პერიოდის განმავლობაში, რომლებსაც უწოდებენ "კუკულკანის ჩრდილი". ეს ფენომენი მხოლოდ ორი სპეციალური დღესასწაულის, გაზაფხულის და შემოდგომის ეგზულსების დროს ხდება, რაც მიანიშნებს მაიანთა მაღალი მოგვარებული ასტრონომიული და არქიტექტურული ცოდნის არსებობაზე.
პირამიდის შიგნით არიან საიდუმლო კარნიზები და გვირაბები, რომლებიც უძველეს რიტუალებს შეიძლება იყოფოდა. 1950-იანი წლებში ჩატარებულ გამოკვლევებში ნაპოვნი იქნა მეორე, პატარა პირამიდაც ელ-კასტიოში, რომელიც მიუთითებს, რომ პირამიდა აშენებათა პერიოდში ერთგავარ განახლებას და მოდერნიზაციას განიცდიდა.
ჩიჩენ-იცა იყო უმნიშვნელოვანესი რელიგიური, პოლიტიური და კულტურული ცენტრი მაიანთა ცივილიზაციისთვის, რომელიც, სავარაუდოდ, IX-X საუკუნებში ყველაზე დიდი გავლენის პიკზე იყო. ქალაქი მოიცავს ენციკლოპედიურ ნაგებობათა კომპლექსს, რომელიც, ასევე, აჩვენებს მაიანთა სოციალურ სტრუქტურასა და ცივილიზაციის დღემდე უცნობ ასპექტებს.
დღეს, ჩიჩენ-იცა არის მსოფლიოს მემკვიდრეობის დაცვის ობიექტი, რომელიც პერიოდულად მოარულობს მრავალ ტურისტს მთელი არსებული სამყაროდან. ეს სანახაობა არის უნიკალური და ამაღელვებელი მაგალითი კულტურების მდგრადობისა და ადამიანის მოღვაწეობითი შესაძლებლობების ამაღლებისთვის. ყოველი ვიზიტი იქაუზე მხოლოდ სიძველეთა თუ სიძველეთა თვალთახსნასებას არ მოაქცევს, არამედ საშუალებას აძლევს ვიზიტორებს წარმოიდგინონ უძველესი პერიოდის მაიანთა მდიდრული ცივილიზაცია.
