ჰარვარდის უნივერსიტეტი — კერძო კვლევითი უნივერსიტეტი კემბრიჯში (მასაჩუსეტსის შტატი), დაარსდა 1636 წელს, როგორც კოლეჯი. 1636 წლიდან ეწოდა აშშ-ში ემიგრირებული ინგლისის მინისტრის ჯ. ჰარვარდის (კოლეჯს დაუტოვა ქონების ნახევარი და მდიდარი ბიბლიოთეკა) სახელი. ჰარვარდის უნივერსიტეტი უძველესი უმაღლესი სასწავლებელია შეერთებულ შტატებში და ასევე ერთ-ერთი ყველაზე პრესტიჟულია მსოფლიოში.
XIX საუკუნემდე კოლეჯი პრივილეგიური საშუალო სკოლა იყო, სადაც იღებდნენ 14 წლის ასაკის ბავშვებს. XIX საუკუნის I მეოთხედში გაფართოვდა სასწავლო დისციპლინების კურსი, შეუერთდა სამედიცინო და იურიდიული ფაკულტეტები და 1650 კოლეჯი რეორგანიზებულ იქნა და ჰარვარდის უნივერსიტეტად. XIX საუკუნის შუა წლებში ჰარვარდის უნივერსიტეტი კულტურულ ცენტრად იქცა. განსაკუთრებით გაითქვა სახელი უნივერსიტეტის პრეზიდენტად ამერიკელი პედაგოგის ჩ. ელიოტის ყოფნის დროს (1869-1909).
ჰარვარდის უნივერსიტეტს ჰყავს მსოფლიოში ყველაზე მეტი კურსდამთავრებული, ფაკულტეტის წევრი და მკვლევარი, რომლებმაც მიიღეს ნობელის პრემია (161) და ფილდზის მედლები (18). აგრეთვე ყველაზე მეტი კურსდამთავრებული, რომლებიც იყვნენ აშშ-ს კონგრესის წევრები, მაკარტურის, როდსის (375) და მარშალის (255) სტიპენდიანტები ვიდრე ნებისმიერ სხვა უნივერსიტეტს აშშ-ში. უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულებს შორის არიან აშშ-ს 8 პრეზიდენტი და 188 ცოცხალი მილიარდელი. ეს ყველაზე დიდი ციფრია ყველა სხვა უმაღლეს სასწავლებელს შორის. კურსდამთავრებულებმა მიიღეს 10 ოსკარი, 48 პულიცერის პრემია და 110 ოლიმპიური მედალი (46 ოქრო). მათი დაარსებულია უამრავი ცნობილი კომპანია.
ჰარვარდი ლიდერობს მსოფლიო უნივერსიტეტების რეიტინგში. კერძოდ, 2003 წლიდან სათავეში უდგას Academic Ranking of World Universities (ARWU)-ის, 2011 წლიდან THE World Reputation Rankings-ის, 2004-2009 წლებში THE-QS World University Rankings-ის სიას. 2013 წლის გამოკითხვის თანახმად ჰარვარდი მეორე ადგილს იკავებს მოსწავლეებსა და მშობლებს შორის საოცნებო სასწავლებლებს შორის.
